Blogs en Vlogs

Afgelopen zaterdag 22 juni 2024 organiseerde Ocan een terugkomdag voor de eerste groep helden die sinds eind vorig jaar zich enthousiast inzetten om de levens van mensen in geldnood draaglijker te maken. Op deze dag was een aantal van de tweede lichting niet-financiele  vrijwilligers aanwezig.

Zo werd het een gezellige dag voor de oude en  nieuwe niet-financiele vrijwilligers.  Elkaar ontmoeten en van elkaar horen wat de eerste indrukken & bevindingen zijn. Na een welkomstwoord van Ocan directeur-bestuurder Lionel Martijn, MSUS was het aan trainer Liselotte Anbeek van Samen Erop Vooruit  (SEV) (het actieprogramma dat kennis en hulpmiddelen aanbiedt om  financiële zorgen tegen te gaan) om de workshop ‘Signaleren en aankaarten van geldzorgen’ te verzorgen middels korte videofilmpjes en interactie met de groep van 20 aanwezigen.

Als Ocan mogen wij stellen dat onze Caribische gemeenschap in Nederland enorm boft met de helden die zich gemeld hebben en al in wisselende mate in de verschillende hoeken van Nederland zich belangeloos hebben ingezet.  Een aanzienlijk deel van de vrijwilligers die zich opgegeven hebben is opgeleide maatschappelijk werker, hulpverlener of hebben jarenlange ervaring met het bijstaan van mensen uit eigen woonplaats.  Zo hebben zij tijdens het dagprogramma schrijnende casussen kunnen delen van financiële moeilijkheden en armoede in verschillende steden zoals Groningen, Eindhoven, Den Bosch, Dordrecht, Rotterdam, Zoetermeer en Den Haag. De financiële problematiek is wijdverspreid en in tegenstelling tot wat er vaak gedacht wordt, kan iedereen in geldnood terechtkomen. Dus ook mensen met een hoger inkomen. Het is een zeer goede zaak dat iedereen via informele en formele schuldhulp geholpen kan worden.  Het is jammer dat veel personen in onze samenleving het onnodig zwaar hebben.

Bent u benieuwd welke steden dit zijn en  doorgaan met het lezen van dit artikel? Klik op onderstaand  blauw knopje. Voor meer foto's van deze dag zie de fotogalerij  van het dagprogramma op de Ocan Facebookpagina fotogalerij  van het dagprogramma op de Ocan Facebookpagina.

Waarom onnodig zwaar?

Op basis van het gesprek dat ontstond uit de presentatie van trainer Liselotte Anbeek en de reacties vanuit de groep was het helemaal duidelijk dat begrip voor de realiteiten van een multiculturele samenleving en het toepassen van cultuur sensitiviteit een van de beste oplossingen vormt om mensen met financiële problemen of in armoede te benaderen en passende hulp aan te bieden. Doordat mensen het gevoel hebben dat zij niet begrepen worden of te intimiderend benaderd worden door instanties, weigeren mensen in geldnood juist hulp. Hiermee wordt bedoeld dat men niet volledig openstaat voor het op tafel leggen van hun situatie. Dit wordt versterkt door trots en een sterk gevoel dat hun eigen waardigheid aangetast wordt bij het aannemen van hulp. Te veel mogelijkheden blijven liggen om een waardig bestaan te leiden doordat men onvoldoende of geen kennis hebben. Daarnaast vindt men het moeilijk om formulieren in te vullen.  Het is over het algemeen het geval dat  mensen 3 à 4 jaar overdoen voordat zij bij een instantie aankloppen voor schuldhulp.  Vervolgens vinden deze personen - die al moedeloos zijn -het bijzonder lastig om van instantie naar instantie gestuurd te worden. Dit is een punt dat zaterdag herhaaldelijk naar voren kwam. Het liefst hebben mensen een vaste aanspreekpunt of persoon die hen in het gehele traject meeneemt.

Zoals de trainer terecht erop wees is het cruciaal om te weten hoe mensen benaderd moeten worden om het gesprek goed en respectvol op gang te brengen. De noodzaak voor empathie, respect, en zelfonthulling om het vertrouwen te winnen van de persoon die zij door middel van de Potjes-check willen helpen werd breed onderstreept.  Er kunnen meerdere dingen aan de hand zijn zoals analfabetisme, dyslexie  enzovoorts. Het benaderen en begeleiden van iemand vereist vaak geduld in de initiële contact momenten.

De discussies bracht naar voren de verschillen onder gemeenten als het gaat om armoedebeleid. Een persoon die langdurig in de geldproblemen zit en hulp zoekt na zijn of haar verhuizing zal merken dat de hulpverlening beter of slechter is geregeld in hun nieuwe woonplaats. De vrijwilligers zien erg graag dat gemeentes minder bezuinigen op hun armoedeaanpak. Ze attendeerden erop dat de leeftijd van een persoon in sterk mate afhankelijk kan zijn van hun kwaliteit van leven. Bijvoorbeeld: Rotterdammers die 70-plusser zijn kunnen meer doen omdat die gemeente veel activiteiten vergoedt. De Rotterdammer echter van tussen de 18 en 65 jaar valt tussen wal en schip. Armoede kent vele vormen.

Een Europees-Nederlandse bril kan niet. Meerdere aanpakken per Caribisch (ei)land.

Er was brede consensus dat het niet meer van deze tijd is de problematiek aan te vliegen met enkel een Europees-Nederlandse bril. Een van de snelste manieren om iemand die in geldnood zit kwijt te raken tijdens een traject is vast te houden aan een Europese definitie van hoe een gemotiveerde en zelfstandige hulpvrager eruit dient te zien.  De vrijwilligers zien graag dat doelgroepenbeleid, wat betreft de aanpak van armoede, terugkomt in meerdere gemeentes. Zelfredzaamheid kan worden bereikt wanneer een hulpverlener de moeite neemt om hun cultuur als gelijkwaardig te zien. Warm deze mensen overdragen aan een andere instantie in de keten lukt dan veel beter.

Twee belichte ervaringen van niet-financiële  vrijwillgers

Naïra Gomez is opgeleide maatschappelijke werker, cultuur sensitieve coach en begeleidt jarenlang Amsterdammers. Zij is sinds de afronding van haar training in november 2023 hard bezig om informele schuldhulp op te zetten in Almere.  Zij ziet diversiteit als een zeer belangrijk component om mensen uit geldnood te helpen. Ze baseert haar perspectief op ervaring binnen witte organisaties. Naast haar betaalde functie in de social work voelt ze zich geroepen om een verschil in de informele schuldhulp te maken. Ze gebruikt zichzelf als een spreekbuis. In maart werd Naïra Ocan ambassadeur in Almere. Ze is als cultuur sensitieve coach te vinden bij Stichting Mimshach Place waar er spreekuren worden gehouden voor Almeerders met geldzorgen. In Almere traint zij lokale vrijwilligers die in staat worden gesteld om de Potjes-check te doen. 

Ruthmila Cicilia is Rotterdammer.  Naast vele functies in de zorg en welzijnswereld  heeft de zorgverlener al 16 jaar een eigen stichting die zich richt op senioren met een migratie achtergrond: Stichting Zorgcocon Pa Kuido Anciano.  Ruthmila inspireerde de groep met het hele vele werk die haar stichting verzet om de mensen die bij haar stichting terecht komen van informatie te voorzien. Ze liet weten dat in de grote stad velen niet weten welke voorzieningen zij recht op hebben. Op erg creatieve wijze maakt zij gebruik van  thematische bijeenkomsten en activiteiten om gelzorgen bespreekbaar te maken. Zo lukt het haar  om het over de Potjes-check te hebben en dit ter plekke te doen.

Geen social work

De niet-financiële vrijwilligers worden getraind om mensen met  financiële geldzorgen te begeleiden en toe te leiden naar de juiste partner in de informele- en formele schuldhulp keten.  Desnoods kunnen de getrainde vrijwilligers vanuit de signalen en/of hun educatieve achtergrond in social work en hulpverlening aanbevelen dat iemand waarvoor zij de Potjes-check hebben gedaan en begeleiden verwijzen naar een inlooppunt. De discussie tijdens de workshop onderstreept dat er sprake is  van multiproblematiek bij individuen en gezinnen.

De terugkomdag/workshop werd afgesloten met een gezamenlijke maaltijd.